Huế, 16 - 1- 1946
Bẩm Cậu,
Con làm ở Bộ Ngoại giao mới được hai tháng thì Bộ Quốc Phòng giao cho công việc liên lạc và tổ chức cuộc phòng thủ con đường số 9 [ Đông hà - Savannakhet ]. Vì việc khẩn cấp, con chỉ kịp ghé qua Thanh hóa có một đêm và không dừng ở Hà tĩnh, thành ra không gặp được Cậu.
Con ghé Huế một ngày rồi trở ra Đông hà, lên Tchepone ngay, thấy công việc hết sức lộn xộn, thiếu người chỉ huy, binh sĩ đêm gác, ngày ngủ, đau ốm rất nhiều, thiếu thốn mọi phương diện. Còn bên giặc Pháp rất có tổ chức, có sĩ quan cao cấp chỉ huy, nhiều súng đạn, nhiều lương thực, do máy bay tiếp tế. Tại Tchepone, Pháp có 12 phân đội (600 người) và định đánh thốc vào Đông Hến, Mường Phin dọc đường số 9. Về phương diện chiến lược, đường số 9 là một trong 2 con đường từ Lào xuyên vào Trung bộ; nếu không lo giúp Lào giữ vững các căn cứ như Tchepone mà chỉ giữ Lao Bảo, Khe Sanh thì quân địch tới sát bên người khi nào không hay, khó mà giữ được Đông hà, Quảng trị mà nếu Đông hà bị mất thì Trung bộ bị cắt ra làm đôi, Thừa thiên, Quảng nam, Quảng ngãi sẽ bị cô độc; muốn giữ vững Đông hà cần phải có một tiền tuyến do Liên quân Lào - Việt phòng thủ.
Về phương diện kinh tế, đường số 9 từng mang danh là con đường vàng [ route de l'or ]. Do con đường này, có thể mua đủ thứ ở Thái lan, từ vũ khí, vải, xăng, đến sữa, gạo v.v...Hiện nay ta chưa kiểm soát được đường số 9 nên mất mối lợi lớn, vì hàng ngày có hàng chục xe hơi Trung hoa buôn bán trên đường ấy, còn xe Việt nam thì bị Pháp bắn phá. Dọc đường số 9 chỗ nào cũng đông việt kiều cư trú. Hai thành phố lớn Savannakhet và Thakkhet gần như các thành phố Việt. Nếu mất đường số 9, hai thành phố này bị lẻ loi khó mà cầm cự được lâu, việt kiều sẽ bị mất cả tính mệnh lẫn tài sản.
Về phương diện ngoại giao cũng rất quan trọng. Đối với Lào mình có giữ được đường số 9 thì mới có thể thành lập Liên quân Lào - Việt. Hiện nay phần lớn trí thức Lào ở Savannakhet và Thakkhet, nếu 2 thành phố ấy mất, bắt buộc họ sẽ phải lập Chính phủ bù nhìn thân Pháp. Két luận, phải kiềm soát đường số 9. phải hành binh gấp vì tháng 3 đã bắt đầu mùa mưa ở Lào và nếu trước tháng 3 ta chiếm được các vị trí quan trọng trên đường số 9 thì bọn Pháp sẽ bị bó tay vi mùa mưa rừng Lào không sao ở được : muỗi, sên, rắn, rết...Trái lại , nếu trước tháng 3 mà không xong, mùa mưa sẽ ngăn trở mọi cuộc hành binh. Lúc con lên Tchepone thì Pháp ở bên kia bến phà Thakhong, cách Tchepone 3km. Con cùng mấy bạn Thanh niên Tiền Tuyến tổ chức lại quân ngũ. Anh Đặng văn Việt [con ông Đặng văn Hướng] làm Tư lệnh, con làm Tham mưu trưởng.
Ngày 2-12-1945, quân ta đại thắng ở Keng Khang, phá tan căn cứ Pháp, bắt được súng ống, đạn dược rất nhiều. Ngày 19-12-1945, sau một cuộc hành binh táo bạo 3 ngày, trèo đèo lặn suối, 3 đại đội đã chiếm được Mường Phìn, cách Tchepone 40km về phía đông. Sau một tháng rưỡi công việc tổ chức quân sự đã hoàn bị.
Nay Bộ Quốc phòng lại ủy cho con sứ mệnh khác, sang Thái lan mua sắm vũ khí, nên con về Huế thu xếp và chiều nay sẽ đi. Khi nào xong công việc con sẽ ra Hà nội tường trình và nhân tiện về thăm Cậu và gia đình. Con kính chúc Cậu Mự và các em được bình an vô sự.
Nay kính thư,
Con : Lê Thiệu Huy
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét